چکیده
مقدمه: قلدری از اشکال خشونت سطح پایین در محیط مدرسه است که اگر مورد توجه قرار نگیرد به اشکال خطرناک خشونت تبدیل می¬شود. هدف از پژوهش حاضر رابطه¬ی اضطراب، استرس و افسردگی با افکار خودکشی دختران نوجوان و نقش واسطه‌ای قربانی قلدری بود.
روش¬کار: طرح پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی می‌باشد. به این منظور در سال تحصیلی۹۶-۱۳۹۵، ۳۰۰ نفر از دانش¬آموزان دختر مقطع راهنمایی (پایه¬ی هفتم و هشتم) مدارس دولتی شهرستان پاکدشت به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و پرسش¬نامه‌های افکار خودکشی، اضطراب، استرس و افسردگی و قربانی قلدری را تکمیل کردند. به منظور تحلیل داده‌ها از روش‌های همبستگی پیرسون و مدل¬یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم¬افزارهای SPSS نسخه¬ی ۱۹ و LISRELV8.80 استفاده شد.
یافته¬ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین اضطراب، استرس، افسردگی و قربانی قلدری با افکار خودکشی، رابطه¬ی مثبت و معنی‌داری در سطح ۰۱/۰P≤ وجود دارد. هم¬چنین متغیر قربانی قلدری نقش واسطه‌ای در ارتباط بین متغیرهای پژوهش داشته و تمام اثرات مستقیم و غیر مستقیم اضطراب، استرس، افسردگی و قربانی قلدری بر روی افکار خودکشی معنی‌دار بوده است.
نتیجه¬گیری: نتایج نشان داد که اضطراب، استرس و افسردگی همراه با قربانی قلدری بودن در دختران نوجوان باعث بروز افکار خودکشی می‌شوند و لذا پیشگیری و کاهش این خطرات در مدارس ضروری می‌باشد.
نویسندگان
محمود نجفی۱؛ زهرا کرمانی مامازندی ۲؛ افضل اکبری بلوط بنگان۳
۱استادیار گروه روان‌شناسی بالینی، دانشکده-ی روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
۲عضو گروه پژوهشی علوم شناختی، جهاد دانشگاهی البرز، کرج، ایران دانشجوی دکترای روان‌شناسی تربیتی، دانشکده‌ی روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
۳دانشجوی دکترای روان‌شناسی تربیتی، دانشکده‌ی روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران